De economie gaat langzaam weer beter. Of toch, dat is het bericht dat je meer en meer terugvindt in de kranten en op online nieuwssites. Misschien is het waar, misschien niet, ik geloof niet veel van cijfermateriaal in alle geval. Afgaan op wat je zelf ziet en voelt is meestal een betere graadmeter dan wat een of andere werkgeversorganisatie in haar persconferentie vertelt.
Feit is dat je meer en meer mensen geld ziet uitgeven aan prullaria. Je ziet ook meer mensen weer leningen aangaan om te verbouwen en te kopen. Niet noodzakelijk een teken van heropleving, maar het kan uiteraard altijd slechter.
De tijden van eind 2008 zijn blijkbaar voorbij, toen iedereen in paniek zijn oude rommel begon te verkopen en de werkloosheid echt hard begon te gaan.
Of is er toch iets te kort?
Wat er maar niet op verbeterd -ondanks alle winstcijfers van grote bedrijven- is de toestand op de jobmarkt. Het is natuurlijk zo dat een economische heropleving na een crisis altijd een beetje voorloopt op de heropleving op de jobmarkt.
Maar volgens mij is er deze keer meer aan de hand.
Vele jobs die verloren zijn gegaan de voorbije paar jaar zijn structureel wèg.
Deze functies bestaan niet meer, zijn verdwenen samen met de bedrijven zelf of zijn door kostenbesparingen gewoon nutteloos geworden. Technologische vooruitgang, tijdsdruk en een veranderd economische klimaat maken dat bepaalde soorten jobs hier in ons land niet langer nodig zullen zijn.
Het bandwerk bijvoorbeeld, verdwijnt naar verre oorden waar de loonkost vele malen lager ligt en de werklust minstens even hoog.
Maar ook bepaalde technische jobs of verkoopfuncties blijken opeens overbodig.
Ik denk dat we niet met een symptoom van deze crisis te maken hebben (deze was enkel een aanleiding) maar met een heuse ommekeer in de werk-ethos van onze Westers wereld.
Er is namelijk een technische vooruitgang op til waarbij men de laaggeschoolden en mensen die uit de boot vallen om allerlei redenen niet meer zal nodig hebben. De vraag is natuurlijk wat je met deze mensen moet doen inzake consumentengedrag. Geen werk betekend geen geld, wat op zich een terugval betekent op hun uitgaven.
Een vicieuze cirkel dus, die denk ik doorbroken zal worden de komende jaren.
Men moet maar eens stevig gaan nadenken of men een maatschappij wil waar termen als werklozen en steuntrekkers nog bestaan. Is het niet zo dat een moderne, open, technologisch ontwikkelde maatschappij misschien gewoon moet inzien dat er nu eenmaal een flink percentage mensen 'er maar wat bij lopen'?
Ik denk eerlijk gezegd dat we naar een soort samenleving evolueren waar er een 20% mensen als consumenten zullen moeten dienen. Een economisch systeem waar ze, naar analogie van de plantenwereld, een humuslaag vormen voor de rest van de mensen.
Het lijkt vergezocht, maar grotendeels zitten we al in deze toestand gezien de hoge -vaak structurele- werkloosheid in de Verenigde Staten en Europa. Er ontstaat stilaan een situatie waarbij men meer moeite stopt in het aan het werk krijgen van mensen die vervangbaar zijn door machines of computers (of gewoon niet meer vervangen hoeven te worden wegens overbodig), dan dat men energie stopt in het construeren van een structuur waarbij iedereen zijn taak heeft inzake economisch nut.
Een van de grote problemen momenteel is het historisch overgenomen vooroordeel dat werklozen per sé aan het werk moeten geholpen worden. Dat mensen die steun krijgen van een maatschappij zeker geactiveerd moeten worden. In onze huidige structuur is dit ook nodig trouwens, u gaat me hier geen extreem links standpunt horen innemen over deze materie.
Wat wel zo is, is dat deze structuren op zich niet meer werken, en er dus bijgevolg ook geen druk hoeft gezet te worden op mensen die lang niet meer aan het werk zijn.
Het kan best zijn dat we in een futuristische maatschappij -die niet meer zo ver af is lijkt me- een klasse werklozen gaan krijgen die enkel maar moeten consumeren.
Mensen die geen geld krijgen of steun in de vorm van leefloon, maar gewoon door de maatschappij (niet noodzakelijk de overheid!) worden onderhouden puur met het oog op consumptie.
Vergelijk het met koeien die je toch niet voor hun vlees kan gebruiken omdat ze genetisch gezien geen lekker vlees opleveren, maar wel lekkere melk.
Een maatschappij kan op deze manier tegelijk aan bevolkingsinperking doen (optimum population) en ondertussen hun minder begaafde of werkschuwe mensen laten consumeren.
Met de huidige structuren dwingt men mensen die willen werken om steeds meer geld af te dragen voor diegenen die niet willen (of kunnen) werken. Terwijl de oplossing voor de hand ligt: laat de mensen die niet 'actief' zijn in deze maatschappij de actieven helpen. Dat helpen kan in een kapitalistisch systeem makkelijk door bijvoorbeeld een product te kopen dat door deze actieven werd geproduceerd.
Misschien stof tot nadenken nu er weer een paar duizenden jobs voor laaggeschoolden op de tocht staan bij verschillende bedrijven...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten