De industrie trekt weg... en dan?

Ergens in de jaren negentig had ik de pech om een verplichte oproepdag van de VDAB bij te moeten wonen. Waar er met veel dédain werd voorgesteld om enkele cursussen te volgen (die overigens kant nog wal raakten).
Wat me, naast de komplete onhulpvaardigheid van de betrokken instructeurs, is bijgebleven is de opmerking van het hoofd van deze cursus. Het was een man die in het Antwerps zijn 'jullie hebben geen diploma of geen werk' gedichtje afdreunde maar er meteen bijvermeldde dat er iets aan de hand was in de (toen nog Belgische) economie.  
Hij zei ons: "Reken niet op een gewoon handenarbeiders jobke, want da's hier allemaal aan't wegtrekken... en binnen tien jaar schiet er enkel nog maar de dienstensector en de lokale handel over."

De man in kwestie had gelijk (al vond ik hem toen een ongelooflijke kwal).
Het voorval gebeurde ergens half jaren negentig denk ik.
De link met 2013 is duidelijk: wanneer in die tijd al mensen van de VDAB wisten dat de industrie hier weg trok, waarom wisten onze politici dat dan niet?
Waarom hebben de regeringen Verhofstadt en Dehaene nooit iets ondernomen om deze evolutie tijdig op te vangen met wetten, arbeidsmarkt-ingrepen en onderwijs?

Waarom zitten we nu, anno 2013 met de voldongen feiten te knoeien, staan er massa's mensen op straat die verder niet meer geholpen worden, of kunnen worden?
Want face it, iemand van 50 die al 25 jaar in dezelfde fabriek werkt 'eventjes' omscholen is niet makkelijk, temeer omdat er gemiddeld zo'n 20 arbeids-sector begeleiders nodig zijn per werkloze in het geval van een sluiting.

De arbeiders van zulke sluitingen protesteren dan tegen de regering, en vragen om steun.
Maar de vraag is of het niet beter zou zijn om de politieke schuldigen van weleer te berechten. Zou men het aandurven om de onkunde van de premiers van weleer te proberen bewijzen voor een rechtbank?
Zou men durven inzien dat er nu ook wel eens op lange termijn mag gedacht worden over arbeidsmarkt-evolutie (want ook in 2013 is dat hard nodig)?

Blijkbaar betoogt men graag, en legt men dan de schuld bij systemen die er niet rechtstreeks toe doen.
Het is de schuld van 'de globalisatie' of 'de regering' of 'de socialisten', 'de kapitalisten' of nog beter: 'de Walen' of 'de Vlamingen'... enz...

Men kan blijkbaar de consequentie van een vrije markt niet echt aan. (De voordeeltjes, zoals drie keer per jaar op vakantie met een chartervlucht wil men uiteraard wel).
Men mag dan hier en daar rechts stemmen, zodra de eigen job in gevaar komt (ook al is die compleet irrelevant geworden) moet men met vlaggen staan zwaaien en geld eisen om hen te redden.

De consequentie van een vrije markt (indien u daar voorstander van bent) is dat je bedrijven die geen winst opleveren en op de duur geen middelen meer hebben, zal zien sluiten. Met de nodige jobs die verloren gaan er bij.
Kapitalisme op zich kan dit perfect opvangen, maar men wil dit liever niet zien blijkbaar.  Waarom is me een raadsel.
Zou het bijgevolg ook niet mooi zijn, om naast de stemming voor volksvertegenwoordiging, ook te kunnen stemmen voor een staatssysteem? Herzienbaar elke 20 jaar of zo? Zou misschien meer aanpassingsvermogen inbouwen in ons hele politieke systeem. Afhankelijk van de nodigen van het moment (wereldeconomie...) kan je dan je staat laten veranderen van vorm en snelheid, als een kameleon.

Dit niet kunnen aanvaarden van consequenties heeft ook te maken met cijfermateriaal.

Wanneer een bedrijf als De Post zou failliet gaan (hypothese) zou dan de staat durven zeggen: "Ja inderdaad, dat bedrijf heeft een middelen meer, alle mensen staan op straat."
Neen, ik denk van niet. Men zou in dat geval alles op alles zetten om de grootste werkgever van ons land te redden, en den vele duizenden jobs te behouden.
Indien de frituur achter mijn hoek niet goed draait, (hypothese 2) dan gaat ze dicht na een tijd, en vermits er dan maar 2 mensen hun job mee kwijtspelen zal geen hond hier om malen.  Later lost het vrije marktsysteem dit euvel op, door op die plaats een andere handelszaak te laten draaien die misschien een betere plan heeft den slechte frieten bakken (een drankenhandel, om maar iets te zeggen).

Men kan de grote getallen qua jobverlies niet echt aan, en daarom kan men ook nooit een echt rechts beleid voeren hier.  Ik durf zelfs stellen dat mensen diep vanbinnen weten dat zo'n rechts econmische beleid niet zal werken voor hen. Dat ze dan uit de boot gaan vallen of aan welvaart zullen inboeten.

Het risico is echter, dat wanneer we op deze onbuigzaame, niet evoluerende manier verder onze economie uit blijven bouwen, we nog veel meer welvaart zullen inboeten.
De denkfouten die in de jaren negentig zijn gemaakt zijn zo groot, dat men nu zeer snel en drastisch zou moeten ingrijpen, en dat doe je niet door met welke kleur vlag dan ook te zwaaien, maar door te durven veranderen, innoveren en de kerntaken van een staat ècht serieus te nemen.